W związku z rozstrzygnięciem w dniu 13.12.2019 r. przetargu na odbiór oraz odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych z terenu Gminy Rogoźno w roku 2020, oraz z uwagi na wzrost stawek opłat za przyjęcie odpadów na składowisko odpadów w Toniszewie, które to w sposób jednoznaczny ukonstytuowały wielkość koniecznych do poniesienia w roku 2020 przez gminę kosztów obsługi oraz funkcjonowania sytemu gospodarowania odpadami komunalnymi, zaszła konieczność podwyższenia stawki opłaty za odpady komunalne, albowiem obecnie obowiązująca stawka opłaty nie pozwala na zbilansowanie kosztów funkcjonowania sytemu.

Kluczową przesłanką wpływającą na wzrost kosztów odbioru odpadów jest podwyższenie cen za odbiór i składowanie odpadów na składowisku.

W poszczególnych latach opłaty za przyjęcie jednej tony frakcji - niesegregowane (zmieszane 20 03 01) odpady komunalne na składowisku odpadów wyniosły: w 2018 roku 325,00 zł netto, w roku 2019 już 440,00 zł, natomiast na rok 2020 stawka ta wyniesie 527,00 zł netto za 1 tonę.

Wzrost tych cen wynika przede wszystkim z dużych trudności ze zbyciem RDF (z jęz. ang. Refuse Derived Fuel) i pre RDF – paliwo alternatywne powstające w wyniku wysortowania oraz odpowiedniego przygotowania frakcji odpadów charakteryzujących się wysoką wartością opałową, która nie może podlegać składowaniu i musi zostać przetworzona przez podmioty zewnętrzne. Aktualnie zagospodarowanie odpadów powstających z sortowania wiąże się z wysokimi (stale rosnącymi) kosztami ich odbioru i transportu. Na rynku nie ma zapotrzebowania na paliwo alternatywne i aby się go pozbyć trzeba zapłacić za jego zagospodarowanie.

Drugim istotnym czynnikiem wpływającym na wzrost opłat na składowisku jest opłata za korzystanie ze środowiska wynikająca z Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie jednostkowych stawek opłat za korzystanie ze środowiska, która dotyczy odpadów podlegających składowaniu a jej wysokość drastycznie wzrosła na przestrzeni ostatnich lat. W roku 2017 opłata wynosiła 120,76 zł od 1 tony odpadów, w 2018 roku opłatę podwyższono do wysokości 140,00 zł, w roku 2019 - 170,00 zł od tony, natomiast na rok 2020 - zgodnie z rozporządzeniem - stawka opłaty wyniesie 270,00 zł od 1 tony.

Opisane czynniki oraz wzrost cen paliw, energii oraz kosztów płacy wpłynęły na wysokość stawki za przyjęcie 1 tony odpadów na składowisku. Podobnie też wzrost cen paliw, energii i pracy w sposób bezpośredni przekładają się na cenę usługi odbioru odpadów.

Ustalony na podstawie danych ilościowych dotyczących wytworzonych odpadów w roku 2018, koszt obsługi systemu i częściowego zagospodarowania odpadów w 2020 roku, ustalony w wyniku przeprowadzonego postępowania przetargowego, wyniesie 1 833 316,20 zł brutto, natomiast przewidywany koszt przyjęcia odpadów na składowisko ustalono na 2 881 866,60 zł brutto, koszty administracyjnej obsługi sytemu wynoszą 280 000,00zł. Zatem całkowita wartość i tym samym konieczne do poniesienia koszty funkcjonowania sytemu wyniosą 4 995 182,80 zł.

Istotnym jest w tym przypadku fakt wprowadzenia od 2020 roku obowiązku gromadzenia środków oraz obsługi systemu gospodarowania odpadami na wyodrębnionym rachunku bankowym. Stosownie do art. 6r ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, system gospodarki odpadami w całości musi być bilansowany z opłat, które z kolei muszą być skalkulowane na podstawie faktycznych kosztów systemu. Oszacowanie kosztów funkcjonowania systemu w oparciu o wyżej przywołane dane wskazuje na konieczność urealnienia stawki opłaty do poziomu 26 zł, co pozwoli na faktyczne pokrycie kosztów obsługi systemu gospodarki odpadami. Przy czym podkreślenia wymaga fakt, że jak wykazano powyżej, koszty kształtujące wysokość opłaty za odpady ponoszone przez mieszkańca są całkowicie niezależne od gminy, która z kolei zobowiązana jest je ponieść. Koszty te stanowią wypadkową ogólnokrajowych oraz europejskich procesów makroekonomicznych i sytuacji gospodarczej.