W piątek, 28 grudnia 2018 r., zainaugurowano obchody 100. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego w Rogoźnie przed dworcem kolejowym. 26 grudnia 1918 r. przejeżdżał przez Rogoźno Ignacy Jan Paderewski. Niemcy wyczuwając nastroje Polaków, obawiali się Jego przyjazdu do Poznania i próbowali temu przeszkodzić. Na dworcu w Rogoźnie niemiecki kapitan namawiał wielkiego muzyka do zmiany trasy swej podróży. Chodziło o skierowanie pociągu  przez Toruń do Warszawy. Próba podjęta przez Niemców się nie powiodła. W setną rocznicę pobytu Ignacego Jana Paderewskiego mieszkańcy Gminy Rogoźno oraz Goście spotykali się przed tablicą upamiętniającą to wydarzenie.

Uczestnicy uroczystości spotkali się następnie w Parku Niepodległości utworzonym w 1928 r., w dziesiątą rocznicę odzyskania przez Polskę suwerenności po okresie zaborów.

Kolejny punkt programu zaplanowano na ulicy Seminarialnej. Na Szkole Podstawowej nr 3 w Rogoźnie im. Powstańców Wielkopolskich odsłonięto mural przedstawiający scenę zdobycia samochodu pancernego przez rogoziński oddział Powstańców Wielkopolskich. 7 lutego 1919 r. 16-osobowy oddział ochotników pod dowództwem Leona Napiecka zdobył wóz na wzgórzu Okręglik pod Budzyniem. Mural powstał w oparciu o przedwojenny rysunek Leona Wróblewskiego, a sfinansowany został ze środków budżetu Województwa Wielkopolskiego oraz budżetu Gminy Rogoźno. Odsłonili go przewodniczący Rady Miejskiej w Rogoźnie Maciej Kutka, zastępca Burmistrza Renata Tomaszewska, dyrektor Szkoły Podstawowej nr 3 Iwona Rzańska i odpowiedzialna za obchody rocznicowe Lucyna Bełch.

Następnie Burmistrz Rogoźna Roman Szuberski odsłonił tablicę informacyjną o Antonim Biskupskim, głównodowodzącym Powstania Wielkopolskiego w Rogoźnie, na ulicy Jego imienia.

Po przeciwnej stronie ulicy Seminarialnej umieszczono tablicę o Leonie Napiecku. Jej symbolicznego odsłonięcia dokonała wnuczka Barbara Korzeniewska w otoczeniu licznie przybyłej rodziny bohatera spod Budzynia.

Uroczystość w sali Rogozińskiego Centrum Kultury rozpoczęto od przypomnienia fragmentu koncertu I. J. Paderewskiego, który wykonał Poloneza As-dur Fryderyka Chopina. Burmistrz Rogoźna Roman Szuberski w swoim wystąpieniu wskazał na rolę przekazu tradycji młodemu pokoleniu. Dyrektor RCK Marcin Matuszewski przedstawił okolicznościowy utwór poświęcony chwalebnym kartom naszej historii sprzed wieku. Autorem wiersza jest ksiądz kanonik Bolesław Nowak, a nosi on tytuł „Rogozińskim Powstańcom Wielkopolskim”.  W programie „Droga do wolności” wystąpili uczniowie Szkoły Podstawowej nr 3 im. Powstańców Wielkopolskich przygotowani przez Joannę Kanię i Wojciecha Mierzwiaka. Oprawa plastyczna widowiska była dziełem Agnieszki Czarneckiej. Natomiast chór Społecznej Szkoły Muzycznej I stopnia w Rogoźnie pod kierunkiem Tomasza Barańskiego przedstawił pieśni z okresu Powstania Wielkopolskiego. Na zakończenie uroczystości dzieci z Przedszkola nr 1 im. Kubusia Puchatka w Rogoźnie zaśpiewały piosenkę „Jesteśmy Polką i Polakiem” wzbudzając aplauz publiczności.

Sobotnie uroczystości, 29 grudnia 2018 r., rozpoczęto na rogozińskim cmentarzu parafialnym. Burmistrz Rogoźna Roman Szuberski powitał Rodziny Naszych Powstańców oraz wszystkich czczących Ich pamięć. Przypomniano nazwiska powstańców pochowanych we wspólnej mogile.

W tym roku władze samorządowe Rogoźna rozpoczęły oznakowanie grobów specjalnymi tabliczkami. Umieszczone zostały, za zgodą Rodzin, na grobach pozbawionych informacji o udziale w Powstaniu Wielkopolskim. Przedsięwzięcie będzie kontynuowane w kolejnych latach. Przedstawiono nazwiska Powstańców, na grobach których umieszczono pamiątkowe tabliczki oraz nazwiska Powstańców, na grobach których pojawiły się okolicznościowe wieńce. Władze gminy złożyły wieniec na zbiorowej mogile Powstańców Wielkopolskich oraz grobie Antoniego Biskupskiego. Następnie rodziny złożyły kwiaty i zapaliły znicze na grobach swoich bliskich.

Uroczystość na placu Powstańców Wielkopolskich rozpoczęto od odśpiewania Hymnu państwowego. Burmistrz Rogoźna Roman Szuberski podziękował wszystkim przybyłym  –  rodzinom, społecznościom szkół z terenu gminy, wszystkim oddającym hołd naszym bohaterskim przodkom. Złożył również słowa podziękowania na ręce tych, którzy włączyli się do organizacji obchodów – harcerzom Związku Harcerstwa Polskiego Hufca Oborniki, druhom OSP, pocztom sztandarowym, Rogozińskiej Orkiestrze Dętej imienia Edmunda Korybalskiego, pracownikom Centrum Integracji Społecznej, Rogozińskiego Centrum Kultury i Urzędu Miejskiego oraz osobom spontanicznie angażującym się w przygotowania: Marii Szatkowskiej i Agnieszce Semrau. Przewodniczący Rady Miejskiej w Rogoźnie Maciej Kutka odczytał  „Uroczysty Apel do Mieszkańców Gminy Rogoźno z okazji 100-lecia odzyskania Niepodległości i 100-lecia zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego”. Uroczystość na dawnym Starym Rynku zakończono Rotą.

Na trasie obchodów znalazła się także ulica Czarnkowska. 31 grudnia 1918 r. w budynku nr 14 spotkali się organizatorzy powstania. Antoni Biskupski, głównodowodzący oddziałem ochotników, który stał się wkrótce kompanią rogozińską, wydał rozkaz do rozpoczęcia walki. 1 stycznia 1919 r. Rogoźno było wolne!

Na ulicy noszącej od niedawna nazwę Braci Skotarczaków (dawne targowisko) odsłonięto następnie tablicę informacyjną poświęconą dowódcom kompanii rogozińskiej. Dokonali tego potomkowie Powstańców: Jacek Dorna i Edmund Mielke.

Kolejna część obchodów miała miejsce na pl. K. Marcinkowskiego. Przed gmachem Muzeum prezentowana była replika samochodu pancernego Ehrhardt M17 zdobytego przez Rogozińskich Powstańców pod Budzyniem. W pokazie uczestniczyli członkowie tamtejszej grupy rekonstrukcyjnej w historycznych mundurach.

Otwarcie wystawy poświęconej 100. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego w Muzeum Regionalnym im. Wojciechy Dutkiewicz oraz prezentacja książki „Powstańcy Wielkopolscy Ziemi Rogozińskiej” autorstwa Angeliki Pilarskiej zwieńczyły rocznicowe obchody.

W trakcie dwudniowych obchodów władze, w imieniu mieszkańców gminy, złożyły biało-czerwone wieńce pod wszystkimi tablicami w Rogoźnie. Pamiątkowe wieńce umieszczono również pod tablicami w Parkowie, Słomowie i Budzyniu.

100 lat temu Wielkopolanie sami wywalczyli sobie niepodległość i obecność w odrodzonym państwie polskim.  Chwała Bohaterom!

Lucyna Bełch