„Zamienili nam dom na wagon,
W którym z zimna trzęsiemy się.
To nie żart, to koszmarna droga...
Na Sybir wleczemy się.”

Z ZIEMI POLSKIEJ DO OBCEJ…

13 kwietnia 1940 roku miała miejsce druga faza deportacji Polaków na Wschód. Około 320 tysięcy Polaków musiało opuścić swoje domy i udać się  w nieznane.  72 rocznica tego wydarzenia była okazją do spotkania się i przypomnienia tamtych wydarzeń zarówno dla samych Sybiraków jak i wszystkich ludzi dla których te smutne wydarzenia nie mogą ulec zapomnieniu. Drugim powodem spotkania było wręczenie tytułu „Zasłużony dla Ziemi Rogozińskiej” paniom Reginie Grzebycie i Władysławie Sokołowskiej. Na prośbę prezesa koła rogozińsko-wągrowieckiego Związku Sybiraków Zygmunta Strenczaka oraz przewodniczącego Rady Miejskiej w Rogoźnie Zdzisława Hinza główna uroczystość upamiętniająca te wydarzenia odbyła się w piątek 13 kwietnia w Zespole Szkół w Parkowie. Poprzedziła ją ceremonia złożenia wiązanek kwiatów i zapalonych zniczy przez delegacje między innymi Sybiraków, władz samorządowych, Rogozińskiego Centrum Kultury i placówek oświatowych, która odbyła się pod Krzyżem Katyńskim na pl. Karola Marcinkowskiego w Rogoźnie.

Następnie wszyscy uczestnicy uroczystości przejechali do Zespołu Szkół w Parkowie. Punktualnie o godzinie 13 dyrektor Maria Cisowska powitała w sali gimnastycznej szkoły przybyłych gości. A byli wśród nich: członek Zarządu Powiatu Obornickiego Gustaw Wańkowicz, przewodniczący Rady Miejskiej w Rogoźnie Zdzisław Hinz, burmistrz Rogoźna Bogusław Janus, skarbnik Gminy Maria Kachlicka, ks. Jan Andrzejewski, dyrektor RCK Piotr Szturmiński, prezes Towarzystwa Przyjaciół Rogoźna Lucyna Bełch, prezes Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych w Rogoźnie  Stefan Hampel, prezes Stowarzyszenia Parkowianka Ewa Szatkowska, były sołtys Parkowa Józef Szmania, emerytowane nauczycielki szkoły w Parkowie: Teresa Omiecińska, Irena Nowak i Wanda Wiśniewska, przewodniczący Rady Rodziców Zenon Mielke. Nie mogło zabraknąć wśród gości tych, którzy najlepiej pamiętają tamte bezprecedensowe wydarzenia, czyli członków Związku Sybiraków: Zygmunta Strenczaka, Reginy Grzebyty, Władysławy Sokołowskiej z mężem Marianem, Adeli Bąk, Antoniny Brancewicz, Wincentego Buczka, Marii Ciereszko, Edwarda Heriana, Janiny Kujawki, Marii Mikołajczak, Stanisławy Piekarskiej, Bolesława Pisarka, Jadwigi Rozmarynowskiej, Henryka Starczaka, Heleny Szatkowskiej, Tadeusza Szychty, Jana Świstaka, Janiny Świstak, Józefy Wrzesińskiej, Marii Zienkiewicz, Stefanii Żołyńskiej.

Po powitaniu gości przez panią dyrektor głos zabrał prezes Zygmunt Strenczak. Jego słowa o tragicznych wydarzeniach z 1940 roku, o czasach deportacji i wywózek jeszcze raz postawiły przed nami zadanie, że o tych koszmarnych dniach nie możemy zapomnieć, aby nigdy już się nie powtórzyły.  Kończąc swoje wystąpienie Z. Strenczak przekazał zebranym bardzo miłą informację. Otóż za pamięć historyczną, za propagowanie treści historycznych  o czasach wojny i niewoli Zespół Szkół w Parkowie otrzymał Odznakę Honorową Krajowego Związku Sybiraków. Aktu dekoracji sztandaru Gimnazjum Odznaką Honorową dokonał Zygmunt Strenczak w asyście Władysławy Sokołowskiej i Jana Świstaka. Z kolei przyznane przez prezydenta RP wyróżnienie w postaci Krzyża Zesłańców Sybiru otrzymał Henryk Starczak.

Następnie głos zabrał przewodniczący Rady Miejskiej, a zarazem przewodniczący Kapituły Tytułu „Zasłużony dla Ziemi Rogozińskiej” Zdzisław Hinz oznajmiając, że na wniosek prezesa Związku Sybiraków w Rogoźnie Zygmunta Strenczaka Kapituła postanowiła przyznać tytuł „Zasłużony dla Ziemi Rogozińskiej”  Reginie Grzebycie i Władysławie Sokołowskiej. Prezentacji postaci laureatek dokonały nauczycielki parkowskiej szkoły Ewelina Baranowska i Danuta Talar-Soloch. Następnie obie wyróżnione panie z wielkim wzruszeniem dokonały wpisu do Księgi Honorowej, a przewodniczący Rady Miejskiej i burmistrz Rogoźna wręczyli akty nadania tytułu. W imieniu laureatek za wyróżnienie podziękowała Regina Grzebyta, która w krótkim, emocjonalnym wystąpieniu przypomniała czym dla nich były wydarzenia sprzed 72 lat i dlaczego tak ważna jest pamięć o tych strasznych czasach.

Po wyprowadzeniu sztandarów głos zabrała młodzież parkowskiej szkoły. W przygotowanym przez Krzysztofa Działo i Krzysztofa Przybylskiego (scenografia Marzena Działo i Ewelina Baranowska) przedstawieniu zatytułowanym „Z ziemi polskiej do obcej...” publiczność miała okazję przeżyć wydarzenia sprzed 72 lat. Wtargnięcie NKWD-zistów, wywózka (niesamowite, wrażenie zrobił na wszystkich wjeżdżający pociąg z czerwoną gwiazdą), a następnie powrót po latach niewoli do ojczyzny – to sceny, które u wszystkich uczestników wywołały łzy wzruszenia. Jeśli do tego dodamy przejmujące wykonanie piosenek „Biały krzyż”, „Modlitwa obozowa”, „List do matki” w wykonaniu Patrycji Zenger i Martyny Soloch,  to łatwo zrozumieć ciszę panującą podczas występu parkowskich aktorów. Jeszcze raz widzowie uronili łezkę wzruszenia na zakończenie występu gdy usłyszeli w wykonaniu Huberta Smolenia wraz z chórem tak bliski im „Hymn Sybiraków”. Za ten występ, za łzy wzruszenia w niezwykle ciepłych słowach podziękowania złożyli  Zdzisław Hinz i  Zygmunt Strenczak podkreślając nie tylko profesjonalizm aktorów, ale przede wszystkim ich zaangażowanie i autentyczność.

Na zakończenie przewodniczący Rady Miejskiej w imieniu swoim i burmistrza złożył serdeczne wyrazy gratulacji i uznania pani dyrektor Marii Cisowskiej za wygranie plebiscytu na Kobietę Roku „Tygodnia Obornickiego” - dodatku lokalnego do "Głosu Wielkopolskiego" na cały powiat obornicki. Wszyscy obecni zgadzając się z wyborem nagrodzili panią dyrektor burzą oklasków i odśpiewali jeji gromkie „sto lat”. Całość uroczystości zakończyło wspólne spotkanie na obiedzie i kawie  z ciastem, na którym również nie zabrakło wspomnień.

Krzysztof Działo, Błażej Cisowski